Co to jest ryczałt pielęgnacyjny?

Wiele osób opiekuje się krewnym wymagającym opieki, czy to w jego mieszkaniu, czy we własnym. Często wspierają ich w tym ambulatoryjne służby opiekuńcze. Ta ofiarna służba opiekuńcza zasługuje na najwyższe uznanie. Również pod względem podatkowym praca ta jest honorowana:

• Osoba opiekująca się może skorzystać z ryczałtu opiekuńczego (§ 33b ust. 6 EStG) i dodatkowo odliczyć wydatki na usługi opiekuńcze jako wydatki nadzwyczajne, przy czym urząd skarbowy uwzględnia dopuszczalne obciążenie (§ 33 EStG).
• Osoba opiekująca się może zamiast tego zgłosić wszystkie wydatki, uwzględniając dopuszczalne obciążenie, jako wydatki nadzwyczajne ogólnego rodzaju na podstawie dowodów (§ 33 EStG).

Ryczałt wynosi

• przy stopniu opieki 2: 600 Euro
• przy stopniu opieki 3: 1.100 Euro
• przy stopniu opieki 4 lub 5 lub bezradności: 1.800 Euro

Ryczałt opiekuńczy dotyczy osobistej opieki i pielęgnacji osób wymagających opieki, które są zaklasyfikowane do stopni opieki 2 do 5, w środowisku domowym. Opieka polega na przykład na pomocy w czynnościach życia codziennego, w których osoba wymagająca opieki potrzebuje pomocy.

• Czynności w tym sensie to takie w zakresie higieny osobistej (mycie, prysznic, kąpiel, pielęgnacja zębów, czesanie, golenie, opróżnianie jelit lub pęcherza), w zakresie odżywiania (przygotowywanie posiłków, spożywanie posiłków), mobilności (samodzielne wstawanie i kładzenie się do łóżka, ubieranie i rozbieranie się, chodzenie, stanie, wchodzenie po schodach, opuszczanie i powrót do mieszkania) oraz zaopatrzenia gospodarstwa domowego (zakupy, gotowanie, sprzątanie mieszkania, zmywanie, zmiana i pranie bielizny i odzieży, ogrzewanie).
• Również usługi wsparcia opiekuńczego lub instruktażowego należą do tego zakresu. Ponieważ regulacja dotyczy osobistej opieki, również osobista opieka i pielęgnacja w mieszkaniu osoby wymagającej opieki prowadzi do ulgi podatkowej.
• Ryczałt nie wyklucza możliwości zgłoszenia wyższych wydatków jako wydatków nadzwyczajnych na podstawie dowodów zgodnie z § 33 EStG.
• Po raz pierwszy wprowadzono również ryczałty opiekuńcze dla stopni opieki 2 i 3, bez względu na kryterium "bezradności". Nie można jednak wykluczyć, że również w przypadku stopni opieki 2 i 3 mogą zasadniczo występować ustawowe warunki "bezradności".
• Jeśli osoba wymagająca opieki spełnia warunki "bezradności", przysługuje najwyższy ryczałt. W takim przypadku nie można jednak skorzystać z innego ryczałtu dodatkowo.
• Warunkiem przyznania ryczałtu opiekuńczego jest podanie numeru identyfikacji podatkowej osoby wymagającej opieki w zeznaniu podatkowym osoby opiekującej się. Ma to na celu zapewnienie, że ryczałt nie zostanie kilkakrotnie wykorzystany w pełnej wysokości na opiekę nad tą samą osobą wymagającą opieki.
• Jeśli osoba wymagająca opieki jest pielęgnowana przez kilka osób, ryczałt opiekuńczy jest dzielony według liczby osób opiekujących się.
• Warunkiem przyznania ryczałtu opiekuńczego jest, oprócz opieki domowej, to, że osoba opiekująca się nie otrzymuje dochodów za swoją opiekę. Dochody to zasadniczo wszystkie wpływy, które osoba opiekująca się otrzymuje w związku z opieką, czy to jako wynagrodzenie za opiekę, czy jako zwrot własnych wydatków osoby opiekującej się. ALE: W przypadku rodziców niepełnosprawnego dziecka zasiłek pielęgnacyjny, który rodzice otrzymują na opiekę nad dzieckiem, nie jest uznawany za dochód.

Co to jest ryczałt pielęgnacyjny?

Kto może ubiegać się o ryczałt pielęgnacyjny?

Ryczałt pielęgnacyjny może zostać przyznany osobom, które opiekują się osobą wymagającą opieki w jej mieszkaniu lub we własnym mieszkaniu. Ryczałt jest przyznawany w celu zrekompensowania obciążeń związanych z opieką, bez konieczności przedstawiania pojedynczych dowodów. Warunki muszą jednak być spełnione i udokumentowane.

Wysokość ryczałtu pielęgnacyjnego:

• Stopień opieki 2: 600 Euro
• Stopień opieki 3: 1.100 Euro
• Stopień opieki 4 lub 5 lub bezradność: 1.800 Euro

Warunki:

Opieka musi odbywać się w mieszkaniu osoby wymagającej opieki lub we własnym mieszkaniu. Osoba wymagająca opieki musi być bliskim krewnym (np. małżonek, dziecko, rodzice, teściowie) lub osobą z osobistymi relacjami, taką jak partner życiowy, przyjaciel lub sąsiad.

Podział ryczałtu

Jeśli kilka osób dzieli się opieką, ryczałt pielęgnacyjny jest dzielony równo. Nie ma znaczenia, kto wykonuje więcej pracy opiekuńczej. Przykład: Jeśli Ty i Twoja matka wspólnie opiekujecie się swoim ojcem wymagającym opieki (stopień opieki 4 lub 5), oboje otrzymacie po 900 Euro ryczałtu.

Dodatkowe ulgi podatkowe

Jeśli oprócz opieki udzielasz również wsparcia finansowego, możesz odliczyć do 11.784 Euro kosztów utrzymania jako nadzwyczajne obciążenia (2024). Dotyczy to jednak tylko wtedy, gdy na osobę wymagającą opieki nie przysługuje zasiłek na dziecko ani ulga na dziecko.

Kto może ubiegać się o ryczałt pielęgnacyjny?

Jak mogę ubiegać się o dodatkowe koszty związane z opieką?

Koszty związane z opiekunem lub koszty wynikające z choroby i niepełnosprawności można zgłosić jako koszty nadzwyczajne ogólnego rodzaju, zamiast korzystać z ryczałtu pielęgnacyjnego. W tym przypadku odliczenie nie jest ograniczone do ryczałtu pielęgnacyjnego, lecz możliwe jest w nieograniczonej wysokości, przy czym urząd skarbowy uwzględnia jednak dopuszczalne obciążenie. Dopuszczalne obciążenie zależy od dochodów, stanu cywilnego i liczby dzieci i wynosi od jednego do siedmiu procent całkowitych dochodów.

Jak mogę ubiegać się o dodatkowe koszty związane z opieką?

Czy powinienem podać rzeczywiste koszty, czy skorzystać z ryczałtu pielęgnacyjnego?

Jeśli opiekujesz się nieodpłatnie osobą bezradną, możesz skorzystać z ryczałtu opiekuńczego. Ryczałt opiekuńczy wynosi

• przy stopniu opieki 2: 600 Euro
• przy stopniu opieki 3: 1.100 Euro
• przy stopniu opieki 4 lub 5 lub bezradności: 1.800 Euro.

Jeśli nie masz wyższych wydatków niż maksymalnie 1.800 Euro, jest to również najlepsze rozwiązanie dla Ciebie.

Inaczej jest, jeśli masz wyższe wydatki, musisz współfinansować dodatkową opiekunkę lub pobyt w domu opieki. Wtedy bardziej opłaca się zrezygnować z ryczałtu opiekuńczego (także z ryczałtu dla osób niepełnosprawnych) i uwzględnić rzeczywiste wydatki jako koszty nadzwyczajne.

Te koszty zostaną wtedy wykazane w sekcji "Koszty nadzwyczajne" jako koszty opieki (wydatki z powodu potrzeby opieki, wydatki na opiekę nad krewnym lub na pobyt w domu opieki).

Może to dotyczyć różnych wydatków, takich jak żywność, pranie, sprzątanie czy czynsz.

W zeznaniu podatkowym możesz wpisać rzeczywiste wydatki. Nie zostaną one jednak uznane w pełnej wysokości. Ponieważ od tej kwoty zostanie odjęte Twoje dopuszczalne obciążenie własne. Zależy ono od Twojego dochodu, stanu cywilnego i liczby dzieci i jest obliczane przez urząd skarbowy. Dopuszczalne obciążenie własne wynosi od jednego do siedmiu procent całkowitych dochodów.

Czy powinienem podać rzeczywiste koszty, czy skorzystać z ryczałtu pielęgnacyjnego?

Które nowe stopnie niepełnosprawności odpowiadają bezradności?

Osoby niepełnosprawne mają prawo do ulgi podatkowej dla osób niepełnosprawnych, której wysokość zależy od stopnia niepełnosprawności. W przypadku bezradności (znak "H") i ślepoty (znak "Bl") ulga wynosi niezależnie od stopnia niepełnosprawności 7.400 Euro (§ 33b EStG).

Równoważne ze znakiem "H" było do 2016 roku zakwalifikowanie jako osoba wymagająca intensywnej opieki w stopniu III zgodnie z decyzją kasy chorych (§ 65 Abs. 2 EStDV).

Osoby opiekujące się osobą wymagającą opieki w domu mają prawo do ulgi podatkowej z tytułu opieki. Ulga wynosi:

• w przypadku stopnia opieki 2: 600 Euro
• w przypadku stopnia opieki 3: 1.100 Euro
• w przypadku stopnia opieki 4 lub 5 lub bezradności: 1.800 Euro

Od 2017 roku klasyfikacja stopnia opieki odbywa się - zamiast dotychczas w trzech stopniach opieki - znacznie bardziej szczegółowo w pięciu stopniach opieki. W centrum uwagi znajduje się rzeczywiste zapotrzebowanie na wsparcie, mierzone stopniem samodzielności - niezależnie od tego, czy ktoś cierpi na ograniczenia umysłowe czy fizyczne. Uwzględniane są ograniczenia fizyczne, umysłowe i psychiczne, które są brane pod uwagę przy ocenie zapotrzebowania na opiekę.

Wszyscy podopieczni, którzy dotychczas otrzymywali świadczenia z ubezpieczenia pielęgnacyjnego, zostali od 1.1.2017 r. przeniesieni do nowego systemu bez ponownej oceny. Nie muszą więc składać wniosku o przyznanie nowego stopnia opieki. Dotychczas stopień opieki III był - zwłaszcza do celów podatkowych - równoważny ze znakiem "H" (wymagający pomocy) w legitymacji osoby niepełnosprawnej.

Od 2017 roku znakowi "H" odpowiada przyznanie stopni opieki 4 i 5. Jeśli więc osoba wymagająca opieki ma stopień opieki 4 lub 5, otrzymuje

• osoba wymagająca opieki podwyższoną ulgę podatkową dla osób niepełnosprawnych w wysokości 7.400 Euro oraz
• osoba opiekująca się w przypadku opieki domowej ulgę podatkową z tytułu opieki (pismo BMF z 19.8.2016).

Nowy stopień opieki 4 dotyczy dotychczasowego stopnia opieki III oraz dotychczasowego stopnia opieki II ze znacznie ograniczoną zdolnością do samodzielnego życia. Nowy stopień opieki 5 dotyczy dotychczasowego stopnia opieki III ze znacznie ograniczoną zdolnością do samodzielnego życia oraz przypadków szczególnych stopnia opieki III.

Które nowe stopnie niepełnosprawności odpowiadają bezradności?

Jakie szczególne zasady obowiązują w przypadku świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych?

Do usług związanych z gospodarstwem domowym należy również opieka domowa nad osobami wymagającymi opieki przez mobilne służby opiekuńcze lub niezależnych pracowników opieki, i to w gospodarstwie domowym osoby wymagającej opieki lub w gospodarstwie domowym osoby wymagającej opieki.

Tego rodzaju usługi opiekuńcze i pielęgnacyjne można odliczyć od podatku w ramach usług związanych z gospodarstwem domowym do 20.000 Euro z 20 procent, maksymalnie 4.000 Euro rocznie.

W przeciwieństwie do sytuacji sprzed 2008 roku, obecnie nie jest wymagane stwierdzenie i udokumentowanie potrzeby opieki ani rozróżnienie na stopnie opieki. Wystarczy, że skorzystano z usług podstawowej opieki, tj. bezpośredniej opieki nad osobą (pielęgnacja ciała, odżywianie i mobilność) lub opieki.

Jakie szczególne zasady obowiązują w przypadku świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych?

Co obowiązuje w przypadku osób z demencją?

Demencja jest najczęstszą i najbardziej dotkliwą chorobą psychiczną w podeszłym wieku. Szacuje się, że w Niemczech obecnie ponad 1,1 miliona osób cierpi na umiarkowaną lub ciężką demencję, z czego około dwie trzecie na chorobę Alzheimera. Co roku zapada na nią około 11 000 osób. Ponieważ wyleczenie chorób demencyjnych nie jest jeszcze możliwe, opieka nad tymi osobami koncentruje się na wsparciu i pielęgnacji.

Około 60 procent wszystkich osób z demencją jest pielęgnowanych w domu przez swoich bliskich. Rodziny są często wspierane przez ambulatoryjne służby opiekuńcze. Jednak opieka rodzinna i ambulatoryjna jest w wielu przypadkach przeciążona, ponieważ opieka nad osobami z demencją wiąże się z szczególnymi obciążeniami. Wymaga bardzo dużo czasu, uwagi i siły.

Diagnoza demencji jest zatem zdecydowanie najczęstszym powodem przyjęcia do domu opieki. Znacznie ponad połowa osób mieszkających w domach opieki dla osób starszych cierpi na demencję.