Zwiększenie maksymalnej kwoty alimentów na 2024 r.
Świadczenia alimentacyjne na rzecz osób potrzebujących mogą być odliczone jako szczególne obciążenia nadzwyczajne do maksymalnej kwoty alimentacyjnej, bez naliczania dopuszczalnego obciążenia (§ 33a ust. 1 EStG). Ta maksymalna kwota odliczenia jest oparta na podstawowej kwocie wolnej od podatku.
Zgodnie z orzecznictwem BVerfG (decyzja z dnia 13.12.1996, 1 BvR 1474/88) obowiązkowe zobowiązania alimentacyjne muszą być zwolnione z opodatkowania co najmniej w wysokości minimum egzystencjalnego. Podwyżka podstawowej kwoty wolnej od podatku musi być zatem wprowadzona równocześnie do odliczenia wydatków na alimenty w § 33a ust. 1 EStG. W 2023 roku maksymalna kwota alimentacyjna wynosi 11.784 Euro.
Maksymalna kwota alimentacyjna często nie jest przyznawana w tej wysokości, lecz jest obniżana. O jedno dwunastą za każdy pełny miesiąc kalendarzowy, w którym warunki nie były spełnione, o własne dochody i przychody odbiorcy alimentów, które przekraczają kwotę wolną od podatku w wysokości 624 Euro, oraz o jedną, dwie lub trzy czwarte, jeśli odbiorca alimentów mieszka w kraju o niższym standardzie życia.
SteuerGo
Jeśli płatnik alimentów pokrywa również składki na podstawowe ubezpieczenie zdrowotne i pielęgnacyjne dla odbiorcy alimentów, składki te od 2010 roku mogą być odliczane ponad maksymalną kwotę. Nie ma znaczenia, czy płacisz składki osobie potrzebującej, aby mogła spełnić swój obowiązek opłacania składek, czy też płacisz składki bezpośrednio do firmy ubezpieczeniowej w ramach skróconej ścieżki płatności.
Zwiększenie maksymalnej kwoty alimentów na 2024 r.
Świadczenia alimentacyjne: przekazanie gotówki na rzecz krewnych za granicą podlega odliczeniu
Wielu obcokrajowców w Niemczech wspiera finansowo swoich członków rodziny w kraju pochodzenia. Urząd skarbowy stawia wysokie wymagania dotyczące dowodu płatności alimentacyjnych i potrzeb odbiorców. Przelewy za pośrednictwem osób trzecich lub firm transportowych nie są zazwyczaj uznawane (pismo BMF z 7.6.2010).
Wyjątek dotyczy tylko szczególnych przypadków, np. w sytuacjach kryzysowych w państwie zamieszkania, gdy nie jest możliwa inna metoda płatności. W takich przypadkach tożsamość pośrednika, przebieg podróży i dokładny dowód przekazania pieniędzy muszą być dokładnie udokumentowane. Obejmuje to dowody takie jak bilety, paragony za paliwo, adnotacje o przekroczeniu granicy lub bilety lotnicze.
Orzeczenie Sądu Finansowego Badenia-Wirtembergia z 2016 roku potwierdziło jednak, że płatności alimentacyjne na rzecz bliskich krewnych za granicą – w tym przypadku do Włoch – są odliczane od podatku. Sąd uznał płatności po tym, jak kurier pieniężny wiarygodnie potwierdził jako świadek, że przekazy pieniężne odbywały się regularnie i w sposób godny zaufania (FG Badenia-Wirtembergia z 21.7.2015, 8 K 3609/13).
Abzug von Unterhaltsleistungen
Federalne Ministerstwo Finansów wyjaśniło szczegóły dotyczące odliczenia podatkowego płatności alimentacyjnych w zarządzeniu z 2022 roku (pismo BMF z 6.4.2022, IV C 8-S 2285/19/10002 :001 i 10003 :001). Najważniejsze punkty to:
- Dowód płatności: Płatności alimentacyjne muszą być udokumentowane za pomocą dowodów bankowych lub pocztowych, które jednoznacznie identyfikują odbiorcę. W przypadku kilku osób wspieranych w tym samym gospodarstwie domowym wystarczy, jeśli dowody są wystawione na jedną osobę.
- Alternatywne sposoby płatności: W przypadku płatności na konta, które nie są na nazwisko odbiorcy, wymagane jest dodatkowo zaświadczenie bankowe o pełnomocnictwie do konta.
- Płatności gotówkowe: Są one możliwe, ale obowiązują surowe wymogi dotyczące dowodów. Oprócz dowodów wypłaty i potwierdzeń odbiorcy, przekazanie i podróż, która może trwać maksymalnie dwa tygodnie, muszą być dokładnie udokumentowane.
- Podróże do domu rodzinnego: Pod pewnymi warunkami podróże podatnika do rodziny za granicą mogą być odliczane od podatku. Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy małżonek mieszka w kraju, a odwiedzane są tylko dzieci lub rodzice za granicą.
- Potwierdzenie odbiorcy: Każde przekazanie pieniędzy musi być potwierdzone natychmiast wystawionym pokwitowaniem zawierającym imię, adres, datę, miejsce przekazania i podpis odbiorcy. Później wystawione potwierdzenia nie są uznawane.
Odliczalna kwota alimentów wynosi do 11.784 Euro rocznie (2025), przy czym własne dochody odbiorcy powyżej 624 Euro są uwzględniane. W krajach o niższym standardzie życia maksymalna kwota jest obniżana o maksymalnie trzy czwarte.
Achtung
Ważne: Świadczenia alimentacyjne mogą być uwzględnione podatkowo tylko za bieżący rok. W przypadku płatności w ciągu roku maksymalna kwota jest proporcjonalnie rozdzielana na rok (orzeczenie BFH z 25.4.2018, VI R 35/16).
Świadczenia alimentacyjne: przekazanie gotówki na rzecz krewnych za granicą podlega odliczeniu
Unikaj płatności z mocą wsteczną
Nie jest możliwa płatność z mocą wsteczną, tzn. kwota przelana w sierpniu może być przeznaczona tylko na utrzymanie w sierpniu lub w kolejnych miesiącach. Jeśli świadczenia wspierające nie dotyczą całego roku kalendarzowego, lecz tylko poszczególnych miesięcy, maksymalna kwota świadczeń wspierających zostanie odpowiednio obniżona.
Unikaj płatności z mocą wsteczną
Czy alimenty są wydatkami specjalnymi czy obciążeniami nadzwyczajnymi?
Czy świadczenia alimentacyjne są wydatkami specjalnymi czy nadzwyczajnymi obciążeniami?
Świadczenia alimentacyjne na rzecz byłego małżonka mogą być odliczane jako wydatki specjalne lub nadzwyczajne obciążenia. Ta decyzja dotyczy całego świadczenia alimentacyjnego, co oznacza, że nie można części odliczyć jako wydatki specjalne, a części jako nadzwyczajne obciążenia. Która opcja jest korzystniejsza, zależy od indywidualnego przypadku.
Wydatki specjalne:
Przy wyższych płatnościach alimentacyjnych często zaleca się odliczenie jako wydatki specjalne, ponieważ oszczędność podatkowa może być wyższa. Zobowiązany do alimentów może odliczyć do 13.805 Euro rocznie plus opłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne i pielęgnacyjne odbiorcy alimentów. Odbiorca musi jednak wyrazić zgodę i opodatkować płatności jako dochód. Zgoda odbywa się za pośrednictwem "Anlage U".
Nadzwyczajne obciążenia:
Odliczenie jako nadzwyczajne obciążenie jest prostsze, ponieważ nie jest wymagana zgoda byłego partnera. Można odliczyć do 11.784 Euro rocznie plus opłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne i pielęgnacyjne odbiorcy alimentów (stan na 2024 rok).
Wspólne rozliczenie w roku separacji:
W roku separacji wspólne rozliczenie jest często bardziej korzystne podatkowo. W takim przypadku płatności alimentacyjne w tym roku nie podlegają odliczeniu.
Czy alimenty są wydatkami specjalnymi czy obciążeniami nadzwyczajnymi?
Jak mogę odliczyć alimenty na rzecz osoby potrzebującej?
Świadczenia alimentacyjne na rzecz potrzebujących krewnych mogą być odliczane od podatku jako nadzwyczajne obciążenia, bez uwzględnienia kwoty podlegającej odliczeniu. Należy jednak pamiętać, że urząd skarbowy uzna te płatności tylko wtedy, gdy są one proporcjonalne do Państwa dochodu netto. Po odliczeniu alimentów Państwa dochód musi wystarczyć na utrzymanie własne oraz Państwa partnera i dzieci. Ta granica nazywana jest granicą ofiary.
Brak granicy ofiary przy alimentach dla byłego partnera
Granica ofiary nie dotyczy alimentów na rzecz byłego partnera, partnera żyjącego w separacji lub potrzebującego partnera życiowego, z którym mieszkają Państwo we wspólnym gospodarstwie domowym.
Obliczanie granicy ofiary
Granica ofiary jest obliczana na podstawie Państwa dochodu netto, który obejmuje m.in. wynagrodzenie, zasiłek na dzieci i zasiłek dla bezrobotnych, pomniejszone o podatki, składki na ubezpieczenie społeczne i koszty uzyskania przychodu. Na każde pełne 500 euro dochodu netto granica ofiary wynosi 1 procent. W przypadku małżeństw brany jest pod uwagę wspólny dochód. Maksymalnie uznawane jest jednak 50 procent dochodu netto. Procent ten zmniejsza się o 5 procent na każde dziecko, na które otrzymują Państwo zasiłek na dzieci, oraz o 5 procent na małżonka, maksymalnie jednak o 25 procent.
Przykład obliczenia granicy ofiary
Są Państwo małżeństwem, mają dwoje dzieci i wspierają swoich rodziców kwotą 9.000 euro rocznie. Państwa dochód netto wynosi 24.000 euro rocznie.
- Dochód netto: 24.000 euro
- 1 procent za każde 500 euro = 48 procent
- Odliczenie dla małżonka: -5 procent
- Odliczenie dla dwojga dzieci: -10 procent
- Pozostała granica ofiary: 33 procent
Państwa granica ofiary wynosi zatem 33 procent z 24.000 euro, czyli 7.920 euro. Z 9.000 euro alimentów uznawane jest 7.920 euro.
Maksymalna kwota alimentów
W 2024 roku maksymalna kwota alimentów wynosi 11.784 euro. Kwota ta może zostać zwiększona, jeśli przejmują Państwo dodatkowo składki na ubezpieczenie zdrowotne i pielęgnacyjne dla odbiorcy alimentów.
Jak mogę odliczyć alimenty na rzecz osoby potrzebującej?
Czy mogę również podać jednorazowe płatności?
Również okazjonalne lub jednorazowe świadczenia alimentacyjne są podatkowo odliczane w ramach świadczeń alimentacyjnych na rzecz osób potrzebujących.
W przypadku jednorazowej płatności alimentacyjnej urząd skarbowy zawsze zakłada, że ma ona służyć zaspokojeniu potrzeb alimentacyjnych do końca roku. Maksymalna kwota alimentów zostanie wtedy pomniejszona o jedną dwunastą za poprzednie miesiące. Jeśli dokonasz płatności we wrześniu, maksymalna kwota alimentów zostanie pomniejszona o 8/12. Jeśli jednak dokonasz jednorazowej płatności już w styczniu, maksymalna kwota alimentów nie zostanie pomniejszona. Świadczenie alimentacyjne w styczniu zapewnia zatem pełną maksymalną kwotę alimentów na cały rok, jeśli osoba wspierana jest potrzebująca przez cały rok. Płatność alimentacyjna powinna zawsze wystarczyć na pokrycie kosztów utrzymania do następnej płatności. Nie ma znaczenia, czy te płatności osiągają proporcjonalną kwotę maksymalną.
Ausnahme
Świadczenia alimentacyjne na rzecz małżonka mogą być zawsze odliczane do maksymalnej kwoty alimentów, niezależnie od tego, kiedy dokonano płatności.
Czy mogę również podać jednorazowe płatności?
Jaka jest granica majątkowa dla odliczeń podatkowych z tytułu płatności alimentacyjnych?
Osoby wspierające finansowo członków rodziny, którzy są na ich utrzymaniu, mogą pod pewnymi warunkami odliczyć te płatności od podatku (§ 33a ust. 1 EStG). Kluczowym warunkiem jest, aby osoba utrzymywana posiadała jedynie niewielki majątek. Granica majątkowa wynosi 15.500 Euro. Jeśli majątek przekracza tę wartość, płatności nie mogą zostać uznane za nadzwyczajne obciążenie.
Majątek chroniony nie jest brany pod uwagę
Nie każdy majątek jest brany pod uwagę przy obliczeniach. Do majątku chronionego zalicza się między innymi:
- odpowiednia nieruchomość mieszkalna, w której mieszka odbiorca alimentów,
- aktywa, których sprzedaż byłaby równoznaczna z ich wyprzedażą.
Orzeczenie BFH: Ważne wyjaśnienie dotyczące obliczania majątku
Federalny Trybunał Finansowy (BFH) w aktualnym orzeczeniu (29.02.2024, VI R 21/21) potwierdził, że granica majątkowa wynosząca 15.500 Euro nadal obowiązuje. W rozpatrywanej sprawie powód ubiegał się o uznanie płatności alimentacyjnych na rzecz swojego syna. Urząd skarbowy odmówił uznania, ponieważ majątek syna był zbyt wysoki.
Sprawa: 1 stycznia 2019 syn miał saldo bankowe w wysokości 15.950 Euro, które obejmowało zaliczkę w wysokości 500 Euro na styczeń 2019. BFH orzekł jednak, że ta zaliczka nie może być uwzględniona w obliczeniach majątku, ponieważ stała się skuteczna podatkowo dopiero w 2019 roku (§ 11 EStG). W związku z tym majątek syna wynosił faktycznie 15.450 Euro i mieścił się w dopuszczalnym limicie.
Granica majątkowa niezmieniona od 1975 roku
Mimo inflacji i rosnących kosztów utrzymania BFH nie widzi potrzeby dostosowania granicy majątkowej. Jest ona wyższa niż podstawowa kwota wolna od podatku (2019: 9.168 Euro) i umożliwia osobom potrzebującym posiadanie pewnej "rezerwy". Ponadto orzeczenie wyjaśnia, że miesięczne płatności alimentacyjne są zaliczane do majątku dopiero wtedy, gdy nie zostały wykorzystane.
Wniosek: Również w 2024 roku nieszkodliwa granica majątkowa wynosi 15.500 Euro i jest wyższa niż podstawowa kwota wolna od podatku (2024: 11.784 Euro). Płatności alimentacyjne mogą nadal być odliczane od podatku, o ile majątek osoby wspieranej nie przekracza tej granicy. Podatnicy powinni dokładnie sprawdzić, czy spełnione są wszystkie warunki, aby skutecznie dochodzić swoich roszczeń wobec urzędu skarbowego.
Jaka jest granica majątkowa dla odliczeń podatkowych z tytułu płatności alimentacyjnych?
