Co to jest dochód z działalności gospodarczej?

Działalność gospodarcza zgodnie z § 15 EStG ma miejsce, gdy prowadzisz działalność samodzielnie (tj. na własny rachunek i odpowiedzialność), w sposób trwały (czyli nie jednorazowo) i z zamiarem osiągnięcia zysku (czyli nie hobbystycznie) oraz uczestniczysz w ogólnym obrocie gospodarczym (tj. występujesz na zewnątrz). Te warunki dotyczą jednak w równym stopniu działalności zawodowej zgodnie z § 18 EStG.

Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności

• zakłady rzemieślnicze i przemysłowe,
• przedsiębiorstwa handlowe,
• działalność pośrednicząca (np. przedstawiciele ubezpieczeniowi, maklerzy lub przedstawiciele handlowi),
• zakłady gastronomiczne,
• przedsiębiorstwa usługowe.
• Spółki kapitałowe, takie jak spółka akcyjna (AG) i spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (GmbH), są z mocy prawa działalnością gospodarczą (§ 2 ust. 2 GewStG).

Do dochodów z działalności gospodarczej należą również

• udziały w zyskach z udziału w spółce osobowej (oHG, KG lub spółka cywilna o charakterze gospodarczym).
• dochody ze sprzedaży przedsiębiorstwa, części przedsiębiorstwa lub udziału w przedsiębiorstwie.
• zyski ze sprzedaży udziałów w spółce kapitałowej, jeśli stanowią one co najmniej 1 % kapitału zakładowego (§ 17 EStG). Dotyczy to również inwestorów prywatnych. Zysk podlega od 2009 roku procedurze częściowego dochodu, tj. 60 % zysku ze sprzedaży jest opodatkowane, a 40 % pozostaje wolne od podatku (§ 3 nr 40 lit. c EStG). Dla udziałów nabytych przed 2009 rokiem nadal obowiązuje procedura półdochodowa z opodatkowaniem połowy.
• dochody ze sprzedaży więcej niż 3 nieruchomości w ciągu 5 lat. W takim przypadku urząd skarbowy - niezależnie od 10-letniego okresu - zakłada handel nieruchomościami o charakterze gospodarczym.
• dochody z wynajmu mieszkań wakacyjnych, jeśli sposób wynajmu jest porównywalny z działalnością hotelarską. W przeciwnym razie są to "dochody z wynajmu i dzierżawy".
• opiekunowie zawodowi zgodnie z §§ 1896 i nast. BGB od 2010 roku nie uzyskują już dochodów z działalności gospodarczej, lecz z "innej pracy na własny rachunek" zgodnie z § 18 ust. 1 nr 3 EStG (orzeczenia BFH z 15.6.2010, BStBl. 2010 II s. 906 i 909).

(2022): Co to jest dochód z działalności gospodarczej?

Kto musi wypełnić załącznik G (dochody z działalności gospodarczej)?

Przedsiębiorstwo zgodnie z § 15 EStG istnieje, jeśli prowadzisz działalność samodzielnie (tj. na własny rachunek i odpowiedzialność), w sposób trwały (czyli nie jednorazowo) i z zamiarem osiągnięcia zysku (czyli nie hobbystycznie) oraz uczestniczysz w ogólnym obrocie gospodarczym (tj. działasz na zewnątrz). Te warunki dotyczą jednak w równym stopniu działalności freelancera zgodnie z § 18 EStG (H 15.6 EStR).

Przedsiębiorstwa to w szczególności

• zakłady rzemieślnicze i przemysłowe,
• przedsiębiorstwa handlowe,
• działalność pośrednicząca (np. przedstawiciele ubezpieczeniowi, maklerzy lub przedstawiciele handlowi),
• zakłady gastronomiczne,
• przedsiębiorstwa usługowe.
• Spółki kapitałowe, takie jak spółka akcyjna (AG) i spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (GmbH), są z mocy prawa przedsiębiorstwami (§ 2 ust. 2 GewStG).

Do dochodów z działalności gospodarczej należą również

• udziały w zyskach z udziału w spółce osobowej (oHG, KG lub spółka cywilna o charakterze gospodarczym).
• dochody ze sprzedaży przedsiębiorstwa, części przedsiębiorstwa lub udziału w przedsiębiorstwie (§ 16 EStG).
• zyski ze sprzedaży udziałów w spółce kapitałowej, jeśli stanowią one co najmniej 1 % kapitału zakładowego (§ 17 EStG). Dotyczy to również inwestorów prywatnych. Zysk podlega od 2009 roku procedurze częściowego dochodu, tj. 60 % zysku ze sprzedaży jest opodatkowane, a 40 % pozostaje wolne od podatku (§ 3 nr 40 lit. c EStG). Dla udziałów nabytych przed 2009 rokiem nadal obowiązuje procedura półdochodu z opodatkowaniem w połowie.
  W przypadku udziału poniżej 1 % kapitału zakładowego zysk ze sprzedaży od 2009 roku jest w pełni opodatkowany jako dochód kapitałowy i podlega podatkowi u źródła w wysokości 25 %. Dotyczy to jednak tylko udziałów nabytych od 2009 roku (§ 20 ust. 2 nr 1 EStG). W przypadku nabycia przed 2009 rokiem obowiązuje dotychczasowe prawo, zgodnie z którym zysk ze sprzedaży po upływie 12 miesięcy jest wolny od podatku. Dywidendy w obu przypadkach od 2009 roku podlegają podatkowi u źródła.
• dochody ze sprzedaży więcej niż 3 nieruchomości w ciągu 5 lat. W takim przypadku urząd skarbowy - niezależnie od 10-letniego okresu - zakłada handel nieruchomościami. W przypadku sprzedaży do trzech obiektów zyski ze sprzedaży są zazwyczaj opodatkowane tylko w okresie spekulacyjnym wynoszącym 10 lat, jako "inne dochody".
• dochody z wynajmu mieszkań wakacyjnych, jeśli sposób wynajmu jest porównywalny z działalnością hotelarską. W przeciwnym razie są to "dochody z wynajmu i dzierżawy".
• opiekunowie zawodowi zgodnie z §§ 1896 ff. BGB od 2010 roku nie osiągają już dochodów z działalności gospodarczej, lecz z "innej pracy na własny rachunek" zgodnie z § 18 ust. 1 nr 3 EStG (orzeczenia BFH z 15.6.2010, BStBl. 2010 II s. 906 i 909).

(2022): Kto musi wypełnić załącznik G (dochody z działalności gospodarczej)?

Co to jest rachunek zysków i strat?

Dzięki rachunkowi zysków i strat zgodnie z § 4 ust. 3 EStG możesz łatwo obliczyć zysk swojej firmy. W tym celu przychody operacyjne i koszty operacyjne są rejestrowane i porównywane zgodnie z zasadą przepływów. W tej prostej formie księgowości na przykład rezerwy nie są uwzględniane.

Kolejną zaletą jest to, że rachunek zysków i strat nie wymaga prowadzenia kont zapasów ani inwentaryzacji.

Jeśli obliczasz zysk za pomocą rachunku zysków i strat, nadwyżka przychodów nad kosztami operacyjnymi to zysk, który należy podać w zeznaniu podatkowym do opodatkowania.

(2022): Co to jest rachunek zysków i strat?

Czy muszę złożyć załącznik EÜR (rachunek zysków i strat)?

Za pomocą załącznika "Einnahmenüberschussrechnung - Anlage EÜR" rachunek zysków i strat jest standaryzowany.

W EÜR musisz podać szczegółowe informacje o swoich przychodach i wydatkach.

Do 2016 roku byłeś zobowiązany do złożenia tego załącznika tylko wtedy, gdy przychody z działalności przekraczały 17.500 Euro, a zysk nie był ustalany na podstawie bilansowania (prawdziwa księgowość). Jednak od roku podatkowego 2017 zniesiono uproszczenie, zgodnie z którym w przypadku przychodów z działalności poniżej 17.500 Euro można było złożyć nieformalny rachunek zysków i strat zamiast formalnego "Anlage EÜR". Teraz wszyscy podatnicy, którzy ustalają swój zysk na podstawie rachunku zysków i strat, są zasadniczo zobowiązani do wypełnienia standardowego "Anlage EÜR" i przesłania go - podobnie jak zeznanie podatkowe - elektronicznie do administracji skarbowej.

Dotychczasowe ustawowe przepisy dotyczące przypadków szczególnych nadal obowiązują: Aby uniknąć "niesprawiedliwych trudności", urząd skarbowy może zezwolić na złożenie zeznania podatkowego nadal na urzędowym formularzu papierowym w urzędzie skarbowym (§ 25 ust. 4 zdanie 2 EStG; § 13a ust. 3 EStG; § 18 ust. 3 zdanie 3 UStG; § 14a zdanie 2 GewStG). Oprócz przepisów szczegółowych, ordynacja podatkowa zawiera ogólne przepisy dotyczące przypadków szczególnych (§ 150 ust. 8 AO): Urząd skarbowy może zrezygnować z elektronicznego przesyłania danych, jeśli jest to dla podatnika ekonomicznie lub osobiście nieuzasadnione.

Dotyczy to w szczególności sytuacji, gdy podatnik nie dysponuje niezbędnym wyposażeniem technicznym, a stworzenie technicznych możliwości zdalnego przesyłania danych w wymaganym formacie wiązałoby się z niebagatelnymi kosztami finansowymi, lub gdy podatnik ze względu na swoje indywidualne umiejętności i wiedzę nie jest w stanie lub jest w ograniczonym stopniu w stanie korzystać z możliwości zdalnego przesyłania danych. Administracja skarbowa udziela jednak wyjątków bardzo rzadko!

Sprawdź wszystkie dane swojej EÜR pod kątem wiarygodności i porównaj je, jeśli to możliwe, z danymi innych przedsiębiorców. Jeśli Twoje dane znacznie odbiegają od normy, urząd skarbowy może zdecydować się na indywidualną kontrolę.

(2022): Czy muszę złożyć załącznik EÜR (rachunek zysków i strat)?

Kiedy mogę ustalić zysk za pomocą rachunku zysków i strat?

W rachunku zysków i strat zgodnie z § 4 ust. 3 EStG przychody operacyjne są porównywane z kosztami operacyjnymi, a wynik to zysk lub strata.  

Przedsiębiorcy oraz rolnicy i leśnicy mogą obecnie ustalać swój zysk za pomocą rachunku zysków i strat, jeśli

• roczny obrót nie przekracza 600.000 Euro oraz
• roczny zysk nie przekracza 60.000 Euro w roku kalendarzowym lub gospodarczym.

Wolne zawody, takie jak prawnicy, notariusze, doradcy podatkowi, lekarze, publicyści, artyści itp., oraz inni samozatrudnieni mogą zawsze - niezależnie od limitu obrotu i zysku - dokonywać ustalenia zysku za pomocą rachunku zysków i strat. Zasadniczo nie są zobowiązani do prowadzenia księgowości, ale mogą dobrowolnie prowadzić księgi.

Do prowadzenia księgowości zawsze są zobowiązani - niezależnie od limitu obrotu lub zysku - kupcy w rozumieniu §§ 1 i nast. w zw. z § 238 HGB. Ten obowiązek prowadzenia księgowości dotyczy również prawa podatkowego (§ 140 AO). Przepis dotyczy kupców prowadzących działalność handlową oraz przedsiębiorców, których działalność gospodarcza ze względu na rodzaj i zakres wymaga prowadzenia działalności handlowej.

(2022): Kiedy mogę ustalić zysk za pomocą rachunku zysków i strat?

Czy wybór rachunku zysków i strat jest możliwy również w późniejszym terminie?

Podatnicy, którzy nie byli zobowiązani do prowadzenia księgowości i nie prowadzili jej dobrowolnie oraz nie sporządzali sprawozdań, mają prawo wyboru między porównaniem majątku przedsiębiorstwa zgodnie z § 4 ust. 1 EStG a rachunkiem zysków i strat zgodnie z § 4 ust. 3 EStG:

• Podatnik nieprowadzący księgowości - zgodnie z dotychczasowym stanowiskiem - skutecznie skorzystał z prawa wyboru metody ustalania zysku poprzez porównanie stanu zgodnie z § 4 ust. 1 EStG dopiero wtedy, gdy sporządził bilans otwarcia, wprowadził księgowość handlową i sporządził sprawozdanie na podstawie inwentaryzacji.

• Jeśli podatnik rejestrował jedynie przychody i koszty operacyjne, to poprzez takie faktyczne postępowanie skorzystał z prawa wyboru w zakresie ustalania zysku za pomocą rachunku zysków i strat zgodnie z § 4 ust. 3 EStG.

Zgodnie z nowym stanowiskiem przedsiębiorca może skorzystać z prawa wyboru również po zakończeniu roku, zasadniczo bezterminowo, aż do momentu, gdy decyzja podatkowa stanie się ostateczna. Jeśli przedsiębiorca sporządzi wtedy roczne sprawozdanie finansowe, dopiero wtedy decyduje się na ustalanie zysku poprzez bilansowanie - a nie już przy zakładaniu księgowości na początku roku obrotowego (wyrok BFH z 19.3.2009, BStBl. 2009 II s. 659).

Uwaga: Taka interpretacja jest również zgodna z celem uproszczenia rachunku zysków i strat. Podatnik może zrezygnować ze sporządzania sprawozdania, wybierając rachunek zysków i strat, nawet jeśli wcześniej wprowadził księgowość. Dla urzędu skarbowego istotne jest jedynie to, że po dokonaniu wyboru faktycznie otrzyma rachunek zysków i strat.

(2022): Czy wybór rachunku zysków i strat jest możliwy również w późniejszym terminie?

Kiedy muszę osobno ustalić zyski z działalności gospodarczej?

Dochód musi zostać ustalony oddzielnie, jeśli jest on rozliczany przez inne urzędy skarbowe niż urząd skarbowy właściwy dla miejsca zamieszkania. Ma to miejsce na przykład, gdy prowadzisz działalność gospodarczą w innym miejscu niż miejsce zamieszkania.

Również w przypadku udziału we wspólnocie lub spółce osobowej dochodzi do oddzielnego i jednolitego ustalenia.

Urząd skarbowy właściwy dla miejsca zamieszkania zostanie poinformowany o wysokości dochodów przypadających na Państwa. Dlatego zawsze należy podać właściwy urząd skarbowy oraz numer identyfikacji podatkowej, pod którym dochody te są rozliczane.

Jeśli (jeszcze) nie znasz dokładnej wysokości ustalenia podatku, wpisz w odpowiednie pole wartość "0,00" lub przewidywaną wartość i wyjaśnij to w piśmie do urzędu skarbowego.

(2022): Kiedy muszę osobno ustalić zyski z działalności gospodarczej?

Co zalicza się do zysku ze sprzedaży?

Do przychodów z działalności gospodarczej należy również zysk ze sprzedaży całego przedsiębiorstwa, części przedsiębiorstwa (filia, oddział) lub udziału wspólnika. Za sprzedaż uznaje się również likwidację przedsiębiorstwa. Dotyczy to również tzw. udziałów w spółce kapitałowej, które powstają, gdy przedsiębiorca wnosi swoje przedsiębiorstwo, część przedsiębiorstwa lub udział wspólnika jako wkład niepieniężny do spółki kapitałowej i w zamian otrzymuje udziały w spółce poniżej wartości rynkowej (§ 21 UmwStG).

Osoby sprzedające swoje przedsiębiorstwo lub udział wspólnika mogą skorzystać z dwóch ważnych ulg podatkowych:

• Kwota wolna od podatku przy sprzedaży: Zysk ze sprzedaży jest wolny od podatku do kwoty 45.000 Euro. Kwota ta zmniejsza się jednak, jeśli zysk ze sprzedaży przekracza 136.000 Euro, o kwotę przekroczenia. Kwota wolna od podatku przy sprzedaży nie przysługuje od zysku ze sprzedaży w wysokości 181.000 Euro (§ 16 ust. 4 EStG).
• Obniżona stawka podatkowa: Pozostały po odliczeniu kwoty wolnej zysk ze sprzedaży jest objęty ulgą zgodnie z zasadą jednej piątej. Na wniosek może być również opodatkowany obniżoną stawką podatkową, wynoszącą 56% średniej stawki podatkowej i co najmniej 14% (§ 34 ust. 3 EStG).

Kwota wolna od podatku przy sprzedaży i obniżona stawka podatkowa są przyznawane tylko pod pewnymi warunkami:

• Muszą Państwo ukończyć 55 lat lub być trwale niezdolni do pracy w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach społecznych.
• Ulgi można skorzystać tylko raz w życiu: kwota wolna od podatku przy sprzedaży liczona od 1996 roku, obniżona stawka podatkowa liczona od 2001 roku.
• Muszą Państwo złożyć wniosek o ulgi.

W przypadku sprzedaży przedsiębiorstwa przed ukończeniem 55 lat, bez trwałej niezdolności do pracy, stosuje się tylko zasadę jednej piątej. Ta zasada nie przynosi jednak oszczędności podatkowych, jeśli bieżące dochody są już opodatkowane według najwyższej stawki podatkowej.

W przypadku sprzedaży udziału wspólnika przysługuje Państwu również pełna kwota wolna od podatku przy sprzedaży, a nie tylko proporcjonalnie. Jeśli jednak sprzedają Państwo tylko część swojego udziału wspólnika, zysk ze sprzedaży zalicza się do bieżących dochodów i wówczas nie mają zastosowania ani kwota wolna od podatku przy sprzedaży, ani obniżona stawka podatkowa, ani zasada jednej piątej (§ 18 ust. 3 w zw. z § 16 ust. 1 zdanie 2 EStG).

(2022): Co zalicza się do zysku ze sprzedaży?

Kto jest współprzedsiębiorcą?

Współprzedsiębiorcą jest osoba, która wraz z co najmniej jednym innym partnerem jest właścicielem, dzierżawcą i/lub beneficjentem przedsiębiorstwa.

Oznacza to, że mogą Państwo podejmować decyzje gospodarcze tylko wspólnie z partnerem/partnerami biznesowymi i decydować o podziale zysków przedsiębiorstwa. Taka współpraca musi mieć formę spółki osobowej, dla której ustawodawca przewiduje trzy specjalne formy prawne:

• Spółka cywilna (GbR)
• Spółka jawna (OHG)
• Spółka komandytowa (KG)

Forma prawna spółki decyduje o tym, w jakim stopniu współprzedsiębiorcy uczestniczą w zyskach i jak przedsiębiorstwo jest traktowane pod względem podatkowym. W zeznaniu podatkowym należy podać rodzaj przedsiębiorstwa, które prowadzą Państwo jako współprzedsiębiorca w formie spółki osobowej lub które dzierżawią. Możliwe wpisy to: "zakład rzemieślniczy", "pośrednik nieruchomości", "restauracja" itp. Oprócz tych informacji w zeznaniu podatkowym należy podać numer podatkowy każdego przedsiębiorstwa oraz właściwy urząd skarbowy.

Wynik odpowiedniego ustalenia zysku wpisuje się w załączniku G dla przedsiębiorców lub w załączniku S dla freelancerów i innych osób prowadzących działalność na własny rachunek.

(2022): Kto jest współprzedsiębiorcą?

Co oznacza metoda dochodu częściowego

Metoda połowicznego dochodu została z dniem 1.1.2009 zastąpiona przez metodę częściowego dochodu.

Zgodnie z metodą połowicznego dochodu, dochody z udziałów w spółkach kapitałowych (akcje, udziały w GmbH, udziały w spółdzielniach) są opodatkowane tylko w połowie. Koszty uzyskania przychodu związane z tymi dochodami można również odliczyć tylko w połowie. Jeśli takie udziały należą do majątku przedsiębiorstwa, dochody z nich - po odliczeniu połowy wydatków - są w połowie opodatkowane jako dochody z działalności gospodarczej.

Jeśli w Państwa dochodach z działalności gospodarczej (jako przedsiębiorca indywidualny, ze współpracy, zgodnie z odrębnym ustaleniem, z konsorcjum) zawarte są dochody, dla których obowiązuje metoda połowicznego dochodu, proszę wpisać tę kwotę tutaj w całości. I to tylko połowę opodatkowanej kwoty!

Zgodnie z metodą częściowego dochodu, dochody i zyski ze sprzedaży udziałów w spółkach kapitałowych (akcje, udziały w GmbH, udziały w spółdzielniach) są opodatkowane w 60%. W zamian tylko 60% wydatków można odliczyć jako koszty uzyskania przychodu. Jeśli więc w majątku przedsiębiorstwa posiadacie Państwo udziały w spółkach kapitałowych, otrzymane dywidendy i wypłaty z zysków, które są zawarte w Państwa dochodach z działalności gospodarczej lub pracy na własny rachunek i są opodatkowane tylko w 60%, należy podać osobno w załączniku G lub załączniku S.

(2022): Co oznacza metoda dochodu częściowego

Czy w przypadku dodatkowych dochodów z działalności gospodarczej istnieje obowiązek złożenia załącznika EÜR w formie elektronicznej?

W przypadku osób prowadzących działalność na własny rachunek deklaracje podatkowe w formie papierowej nie są już akceptowane. Dotyczy to również gospodarstw domowych z instalacjami fotowoltaicznymi oraz osób z dodatkowymi dochodami z działalności gospodarczej powyżej 410 Euro, np. rolników winogron. Urzędy skarbowe konsekwentnie odrzucają deklaracje podatkowe złożone w formie papierowej.

To oznacza: Jeśli nie występuje przypadek szczególny, deklaracja złożona w formie papierowej jest traktowana jako niezłożona. Przypadek szczególny oznacza: Nabycie niezbędnego wyposażenia technicznego, takiego jak komputer i dostęp do Internetu, wiąże się z znacznymi kosztami finansowymi lub brak jest umiejętności i zdolności do ich obsługi.

W takim przypadku należy liczyć się z karami za opóźnienie.

Uwaga: Pracownicy i emeryci, którzy nie są zobowiązani do składania elektronicznej deklaracji podatkowej i otrzymują diety za działalność wolontariacką do wysokości ryczałtu wolontariackiego w wysokości 840 Euro lub ryczałtu dla instruktorów w wysokości 3.000 Euro rocznie, mogą naszym zdaniem nadal korzystać z papierowych formularzy do składania deklaracji podatkowej. Jednak urzędy skarbowe stosują coraz bardziej restrykcyjne podejście.

(2022): Czy w przypadku dodatkowych dochodów z działalności gospodarczej istnieje obowiązek złożenia załącznika EÜR w formie elektronicznej?

Czy nawet przy niewielkim zysku istnieje obowiązek złożenia załącznika EÜR w formie elektronicznej?

Sąd finansowy w Nadrenii-Palatynacie orzekł, że podatnicy uzyskujący dochody z działalności gospodarczej są zobowiązani do składania zeznań podatkowych w formie elektronicznej, nawet jeśli osiągają tylko niewielkie zyski z pracy dodatkowej. Forma elektroniczna jest obowiązkowa, jeśli zysk przekracza 410 EUR (FG Rheinland-Pfalz z 15.7.2015, 1 K 2204/13).

Przypadek: Powód pracuje dodatkowo jako fotograf, autor i instruktor nurkowania na własny rachunek. Urząd skarbowy poinformował go po raz pierwszy w 2011 roku, że ze względu na tę działalność jest zobowiązany do przesyłania zeznania podatkowego w formie elektronicznej. Powód argumentował, że zyski z jego pracy na własny rachunek w przyszłości wyniosą tylko około 500 euro rocznie. Ponadto zasadniczo odrzuca przesyłanie danych osobowych przez Internet, ponieważ sam miał już doświadczenia z nadużyciami internetowymi. Nawet w przypadku bankowości internetowej nie można zagwarantować absolutnego bezpieczeństwa.

Zdaniem sądu finansowego zgodnie z ustawą o podatku dochodowym forma elektroniczna jest obowiązkowa, jeśli zysk przekracza 410 euro. Ta forma nie jest dla powoda nieuzasadniona. Pozostałe po wykorzystaniu wszystkich technicznych zabezpieczeń ryzyko ataku hakerskiego na przechowywane lub przesyłane dane musi zostać zaakceptowane ze względu na państwowe zainteresowanie uproszczeniem administracji i oszczędnością kosztów.

Absolutna poufność danych nie może być zagwarantowana, ponieważ również dane przechowywane w formie papierowej mogą zostać skradzione, np. w przypadku włamania do mieszkania lub – o czym informowano w mediach 13.6.2015 – włamań do skrzynek pocztowych banków. Również w przypadku podatku VAT wymagane są elektroniczne deklaracje podatkowe i w tym zakresie BFH już orzekł, że jest to zgodne z konstytucją, mimo "afery NSA".

Uwaga: Pracownicy i emeryci, którzy nie są zobowiązani do składania elektronicznego zeznania podatkowego i otrzymują diety za działalność wolontariacką do wysokości ryczałtu wolontariackiego 840 euro lub ryczałtu dla instruktorów 3.000 euro rocznie, mogą naszym zdaniem nadal korzystać z papierowych formularzy do składania zeznań podatkowych. Jednak urzędy skarbowe stosują coraz bardziej restrykcyjne podejście.

(2022): Czy nawet przy niewielkim zysku istnieje obowiązek złożenia załącznika EÜR w formie elektronicznej?

Fotowoltaika: eksploatacja i sprzedaż instalacji to dochody z działalności gospodarczej

Administracja finansowa i orzecznictwo finansowe traktują dochody z eksploatacji instalacji fotowoltaicznej jako "dochody z działalności gospodarczej". Ale czy to naprawdę poprawne? W rzeczywistości przy eksploatacji instalacji fotowoltaicznej brakuje wszystkich cech działalności gospodarczej, takich jak aktywny udział w rynku i konkurencji, własne ustalanie cen, różni klienci, możliwość zmiany operatora sieci, aktywne działania operatora (który w rzeczywistości nic nie robi).

Brakuje nawet prawa głosu operatora, ponieważ operator sieci jednostronnie ustala warunki umowy. Operator fotowoltaiki nie ma właściwie nic do powiedzenia. Instalacje fotowoltaiczne są również zatwierdzane pod względem prawa budowlanego na obszarach mieszkalnych, na których obowiązuje zakaz działalności gospodarczej.

W rzeczywistości w przypadku fotowoltaiki operator udostępnia zakupioną i zainstalowaną przez siebie instalację fotowoltaiczną na z góry określony okres 20 lat, mianowicie w formie dzierżawy za czynsz (plus podatek VAT), który jest uzależniony od wprowadzonej energii. To jest dzierżawa obrotowa. I to powinno prowadzić do dochodów z wynajmu i dzierżawy, a nie do dochodów z działalności gospodarczej. Kto buduje instalację fotowoltaiczną, robi to regularnie ze względu na oczekiwany zysk.

Również okres umowy wynoszący 20 lat z regionalnym dostawcą energii pokazuje, że chodzi o średnio- i długoterminową inwestycję majątkową, zwłaszcza że zysk jest najważniejszy dla inwestorów. Dlatego można by założyć, że instalacja fotowoltaiczna prowadzi do "dochody z wynajmu i dzierżawy", a sprzedaż instalacji prowadzi do "inne dochody".

Obecnie Sąd Finansowy Badenia-Wirtembergia orzekł, że eksploatacja i sprzedaż instalacji fotowoltaicznej stanowią dochody z działalności gospodarczej (FG Badenia-Wirtembergia z 5.4.2017, 4 K 3005/14).

Zdaniem sędziów finansowych operator instalacji fotowoltaicznej podejmuje samodzielną, trwałą działalność z zamiarem osiągnięcia zysku i uczestniczy w ogólnym obrocie gospodarczym (§ 15 ust. 2 EStG). Udział w ogólnym obrocie gospodarczym wymaga, aby działalność była świadczona na rynku za wynagrodzeniem i oferowana osobom trzecim w sposób zewnętrznie rozpoznawalny, na przykład poprzez wprowadzenie energii elektrycznej do sieci energetycznej za wynagrodzeniem. Wystarczy działalność dla określonego partnera umowy. Wynagrodzenie za to może być ustalane w zależności od wyników. Jeśli operator produkuje energię elektryczną i sprzedaje ją odbiorcy, działalność ta wykracza poza zakres prywatnego zarządzania majątkiem.

Nowa zasada upraszczająca dla małych instalacji

Ministerstwo Finansów zarządza, że w przypadku małych instalacji fotowoltaicznych na pisemny wniosek podatnika można założyć, że nie są one prowadzone w celu osiągnięcia zysku. W takim przypadku zasadniczo mamy do czynienia z hobby, które nie ma znaczenia podatkowego. Oznacza to, że w przypadku eksploatacji określonych instalacji fotowoltaicznych można zrezygnować z tworzenia i składania rachunku zysków i strat. W zamian jednak straty nie mogą być odliczane podatkowo.

Wniosek obowiązuje również w latach następnych. To samo dotyczy zresztą eksploatacji małych kogeneracyjnych elektrowni (pismo BMF z 2.6.2021, V C 6 - S 2240/19/10006 :006, BStBl 2021 I S. 722). Zasady są następujące:

• Zasada upraszczająca dotyczy instalacji fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej do 10 kW, które są zainstalowane na domach jedno- i dwurodzinnych wykorzystywanych na własne cele mieszkaniowe lub nieodpłatnie udostępnionych, w tym na terenach zewnętrznych (np. garaże) i zostały oddane do użytku po 31 grudnia 2003 r.
• Regulacja dotyczy również kogeneracyjnych elektrowni o mocy zainstalowanej do 2,5 kW, jeśli spełnione są powyższe warunki ("domy jedno- i dwurodzinne").
• W przypadku wymienionych instalacji fotowoltaicznych i porównywalnych kogeneracyjnych elektrowni na pisemny wniosek podatnika z powodów uproszczenia należy założyć, że nie są one prowadzone w celu osiągnięcia zysku, bez dalszego badania we wszystkich otwartych okresach rozliczeniowych. Zasadniczo mamy do czynienia z hobby, które nie ma znaczenia podatkowego. Wniosek obowiązuje również w latach następnych.
• W okresach rozliczeniowych, w których powyższe warunki nie są spełnione (np. w przypadku zmiany użytkowania, powiększenia instalacji powyżej podanej mocy), zasada upraszczająca nie ma zastosowania niezależnie od oświadczenia osoby podlegającej opodatkowaniu. Osoba ta musi pisemnie powiadomić właściwy urząd skarbowy o utracie powyższych warunków.
• Zyski i straty objęte opodatkowaniem (np. w przypadku rozliczeń przeprowadzonych z zastrzeżeniem weryfikacji lub tymczasowych) z poprzednich okresów rozliczeniowych, które są jeszcze dostępne do zmiany proceduralnej (np. w przypadku rozliczeń przeprowadzonych z zastrzeżeniem weryfikacji lub tymczasowych), nie są już uwzględniane. W takich przypadkach nie trzeba już składać załącznika EÜR dla eksploatacji instalacji fotowoltaicznej/kogeneracyjnej elektrowni dla wszystkich otwartych okresów rozliczeniowych.

Czy regulacja łagodząca dotyczy również podatku VAT? Nie, regulacja dotyczy tylko podatku dochodowego, a nie podatku VAT. Oznacza to, że nadal trzeba składać deklarację VAT, chyba że zastosowano już zasadę małego przedsiębiorcy. W związku z tym korzyść z regulacji łagodzącej jest nieco ograniczona. Należy jednak sprawdzić, czy teraz jesteś klasyfikowany jako mały przedsiębiorca i czy możesz zrezygnować ze składania deklaracji VAT. Zasadę małego przedsiębiorcy (§ 19 UStG) w przypadku podatku VAT można wybrać, jeśli Twój obrót w poprzednim roku nie przekroczył 22.000 Euro, a w bieżącym roku prawdopodobnie nie przekroczy 50.000 Euro.

Uwaga: Od 1 stycznia 2023 r. instalacje fotowoltaiczne mają być lepiej wspierane podatkowo. Tak przewiduje projekt ustawy o rocznym podatku 2022. W szczegółach:

Pod względem podatku dochodowego i podatku od działalności gospodarczej planuje się, że nie tylko małe instalacje do 10 kW będą zwolnione z opodatkowania. Zgodnie z wolą rządu federalnego wprowadzone zostanie zwolnienie z podatku dochodowego dla dochodów z eksploatacji instalacji fotowoltaicznych o mocy brutto (zgodnie z rejestrem danych rynkowych) do 30 kW na domach jednorodzinnych i nieruchomościach komercyjnych lub 15 kW na jednostkę mieszkalną i komercyjną w przypadku innych budynków wykorzystywanych głównie do celów mieszkalnych (np. budynki wielorodzinne, nieruchomości o mieszanym użytkowaniu).

W przypadku podatku VAT ma obowiązywać: Dostawa, wewnątrzwspólnotowe nabycie, import i instalacja instalacji fotowoltaicznych oraz magazynów energii mają w przyszłości podlegać zerowej stawce VAT, o ile usługa jest świadczona na rzecz operatora instalacji fotowoltaicznej, a instalacja jest zainstalowana na lub w pobliżu prywatnych mieszkań, mieszkań oraz budynków publicznych i innych budynków wykorzystywanych do działalności służącej dobru publicznemu. Operatorzy instalacji fotowoltaicznych nie będą więc obciążeni podatkiem VAT przy zakupie instalacji, co eliminuje pytania dotyczące odliczenia podatku naliczonego.

Oczywiście należy poczekać, czy przepisy zostaną rzeczywiście przyjęte zgodnie z planem. Nowa dyrektywa UE 2022/542 z 5.4.2022 r. pozwala w każdym razie na zerową stawkę VAT. Jeśli zostanie zastosowana ta zerowa stawka VAT, odliczenie podatku naliczonego przez dostawcę lub rzemieślnika pozostaje zachowane. To również pozwala wspomniana dyrektywa UE.

(2022): Fotowoltaika: eksploatacja i sprzedaż instalacji to dochody z działalności gospodarczej

Czy domowe biuro do zarządzania instalacją fotowoltaiczną można odliczyć?

Eksploatując instalację fotowoltaiczną, osiągasz dochody z działalności gospodarczej. W związku z zarządzaniem instalacją fotowoltaiczną wykonuje się różne czynności: korespondencja i rozliczenia z operatorem sieci, sprawdzanie wpływów płatności, miesięczne deklaracje VAT, roczne zeznania VAT, rachunek zysków i strat, analizy itp. Takie czynności są najczęściej wykonywane przy stole w jadalni, ale często także w domowym biurze. Pytanie brzmi, czy biuro zostanie uznane podatkowo i czy koszty można odliczyć jako koszty operacyjne od dochodów z działalności gospodarczej.

Zasadniczo istnieje możliwość dochodzenia wydatków na domowe biuro jako kosztów operacyjnych do 1 250 euro, ponieważ "dla działalności gospodarczej nie jest dostępne inne miejsce pracy" (§ 4 ust. 5 nr 6b EStG). Jednak odliczenie kosztów operacyjnych jest wykluczone, jeśli biuro nie jest wymagane ze względu na rodzaj i zakres działalności - przynajmniej takie jest stanowisko administracji podatkowej (OFD Rheinland z 10.7.2012, S 2130-2011/0003-St 142).

JEDNAK: Federalny Trybunał Finansowy orzekł w wyroku z 8.3.2017 (IX R 52/14) następująco: "Pojęcie domowego biura zakłada, że dany pokój jest wykorzystywany wyłącznie lub prawie wyłącznie do celów służbowych/zawodowych. Nie ma znaczenia, czy domowe biuro jest wymagane do wykonywania pracy." Obecnie Federalny Trybunał Finansowy potwierdził swoje stanowisko z marca 2017 r. Zgodnie z tym "wymagalność" domowego biura nie ma znaczenia. "Wymagalność" nie jest cechą warunku odliczenia. Dlatego biuro może być również odliczone, jeśli pokój jest wykorzystywany prawie wyłącznie do celów zawodowych. Nie ma znaczenia, ile czasu poświęcasz na prace biurowe (wyrok BFH z 3.4.2019, VI R 46/17).

Biuro do zarządzania instalacją fotowoltaiczną nie podlega odliczeniu, jeśli jest w znacznym stopniu wykorzystywane również prywatnie. W przypadku pomieszczenia o mieszanym użytkowaniu podział kosztów i częściowe odliczenie kosztów operacyjnych nie jest dozwolone (wyrok BFH z 17.2.2016, X R 1/13).

Podstawą jest decyzja zasadnicza Wielkiej Izby dotycząca mieszanej eksploatacji biura: Jeśli domowe biuro jest również wykorzystywane prywatnie lub pomieszczenie nie jest wykorzystywane prawie wyłącznie do celów zawodowych, koszty nie mogą być odliczone - nawet częściowo - jako koszty uzyskania przychodu lub koszty operacyjne. W każdym razie koszty pomieszczenia nie mogą być podzielone na część zawodową i prywatną, a następnie odliczone podatkowo z uwzględnieniem udziału w użytkowaniu zawodowym (wyrok BFH z 27.7.2015, GrS 1/14).

Sąd niższej instancji dopuścił podział kosztów dla pomieszczenia o mieszanym użytkowaniu i uznał je w połowie jako koszty operacyjne w dochodach z działalności gospodarczej "eksploatacja fotowoltaiki". Koszty biura powinny być "podzielone w drodze odpowiedniego oszacowania z uwzględnieniem zakresu użytkowania, o ile przyczyna służbowa lub prywatna nie ma zupełnie drugorzędnego znaczenia. Jako odpowiednia miara podziału może być brany pod uwagę stosunek prywatnych i służbowych udziałów czasowych w użytkowaniu."

Jednak to hojne podejście jest nieaktualne z powodu ww. wyroku BFH (FG Monachium z 28.4.2011, 15 K 2575/10).

(2022): Czy domowe biuro do zarządzania instalacją fotowoltaiczną można odliczyć?