Co oznacza trzymiesięczny okres?

Co oznacza trzymiesięczny okres?

Jeśli z powodu pracy tymczasowo mieszkasz w innym miejscu (podwójne gospodarstwo domowe), ponosisz tam dodatkowe koszty wyżywienia – np. ponieważ musisz samodzielnie zadbać o posiłki w porze obiadowej lub wieczornej.

Możesz ubiegać się o ryczałt na tzw. dodatkowe koszty wyżywienia – jednak tylko przez pierwsze trzy miesiące od momentu zamieszkania w drugim miejscu.

To jest tzw. trzymiesięczny okres.

Przykład:

1 marca 2024 r. wynajmujesz drugie mieszkanie w Berlinie z powodu nowej pracy.
Możesz ubiegać się o diety od 1 marca do 31 maja 2024 r.:

• 28 Euro dziennie za każdy pełny dzień nieobecności
• 14 Euro w dniu przyjazdu lub wyjazdu

Od 1 czerwca 2024 r. prawo do tych diet wygasa – chyba że okres rozpocznie się z nowu z określonych powodów.

Kiedy okres rozpoczyna się na nowo?

Trzymiesięczny okres rozpoczyna się na nowo, jeśli:

• zmienisz drugie mieszkanie (np. przeprowadzka w miejscu pracy), lub
• przerwiesz pracę poza domem na co najmniej 4 tygodnie – np. z powodu:
  • urlopu
  • choroby
  • urlopu rodzicielskiego
  • przerw spowodowanych warunkami pracy

Podstawa prawna: § 9 ust. 4a zdanie 8 EStG, orzeczenie BFH: z dnia 28.02.2013, VI R 90/10

Ważne:

• Okres dotyczy każdego miejsca pracy lub drugiego mieszkania.
• W przypadku kilku przerw może rozpocząć się na nowo wielokrotnie.
• Ryczałty obowiązują maksymalnie trzy miesiące z rzędu, nawet przy dłuższej pracy.

Co oznacza trzymiesięczny okres?

Co mogę odliczyć w przypadku drugiego gospodarstwa domowego?

Co mogę odliczyć w przypadku drugiego gospodarstwa domowego?

W przypadku drugiego miejsca zamieszkania w miejscu pracy urząd skarbowy nie stawia surowych wymagań. Może to być mieszkanie, pokój hotelowy lub umeblowany pokój. Ważne jest tylko, aby zakwaterowanie było dostępne i nie stało się nowym centrum życia. Jeśli to spełnione, można odliczyć różne koszty uzyskania przychodu w ramach prowadzenia podwójnego gospodarstwa domowego.

Odliczalne koszty uzyskania przychodu:

• Poszukiwanie mieszkania: Koszty dojazdu na oględziny, koszty telefoniczne lub pocztowe.
• Przeprowadzka: Koszty transportu (spedycja, wynajem samochodu), koszty podróży w dniu przeprowadzki.
• Ryczałt na wyżywienie: W pierwszych trzech miesiącach można zastosować ryczałty na wyżywienie:
  • 24 godziny nieobecności: 28 Euro
  • 8 do 24 godzin nieobecności: 14 Euro
• Koszty dojazdu: Pierwszy dojazd i ostatni powrót są uznawane w pełnej wysokości, np. na podstawie biletu lub ryczałtu kilometrowego (30 centów za kilometr). Cotygodniowe powroty do domu można odliczyć za pomocą ryczałtu za odległość (30 centów za kilometr, od 21. kilometra 38 centów).
• Koszty zakwaterowania: Uznawane są udokumentowane koszty do maksymalnej kwoty 1.000 Euro miesięcznie. Obejmują one:
  • Czynsz wraz z kosztami eksploatacyjnymi
  • Koszty niezbędnych mebli
  • Podatek od drugiego miejsca zamieszkania
  • Koszty remontu

Maksymalna kwota 1.000 Euro:

Maksymalna kwota jest średnią roczną. Kwoty, które w poszczególnych miesiącach są niższe niż 1.000 Euro, można zrekompensować wyższymi wydatkami w innych miesiącach.

Wydatki na meble:

Zgodnie z orzeczeniem BFH z 4.4.2019 (VI R 18/17) koszty mebli i sprzętu domowego nie należą do kosztów zakwaterowania i są dodatkowo odliczane.

Wskazówka: Jeśli drugie mieszkanie jest własnością pracownika, rzeczywiste wydatki (np. amortyzacja, odsetki od kredytu, koszty eksploatacyjne) można odliczyć do 1.000 Euro miesięcznie. Koszty mebli można odliczyć dodatkowo.

Szczególne przypadki:

• W przypadku umeblowanych mieszkań, gdzie czynsz nie jest podzielony na mieszkanie i meble, czynsz można podzielić metodą szacunkową (§ 162 AO). Koszty użytkowania mebli są dodatkowo odliczane.
• Koszty parkingu: Wynajęte miejsce parkingowe lub garaż nie są zaliczane do kosztów zakwaterowania i można je odliczyć dodatkowo (FG Saarland, 20.5.2020, 2 K 1251/17).

Reguła uproszczenia:

Koszty zakupu mebli i wyposażenia do 5.000 Euro są uznawane za niezbędne i można je odliczyć jako koszty uzyskania przychodu bez dalszej weryfikacji (pismo BMF z 25.11.2020).

Podatek od drugiego miejsca zamieszkania:

Podatek od drugiego miejsca zamieszkania podlega ograniczeniu do 1.000 Euro miesięcznie, jak orzekł Federalny Trybunał Finansowy (orzeczenie BFH z 13.12.2023, VI R 30/21).

Koszty za granicą:

W przypadku podwójnego gospodarstwa domowego za granicą limit 1.000 Euro nie obowiązuje. Zamiast tego rzeczywiste koszty najmu można odliczyć jako koszty uzyskania przychodu, o ile są "niezbędne i odpowiednie". Górną granicą jest średnia cena najmu za mieszkanie o powierzchni 60 metrów kwadratowych.

Co mogę odliczyć w przypadku drugiego gospodarstwa domowego?

Jakie koszty noclegu mogę odliczyć?

W ramach prowadzenia podwójnego gospodarstwa domowego można odliczyć koszty noclegów w mieszkaniu służbowym. Uznawane są tylko udokumentowane koszty, nie ma ryczałtów. Mieszkanie służbowe może być wynajmowanym mieszkaniem, pokojem hotelowym lub własnym domem.

Mieszkanie:

Jeśli korzystasz z wynajmowanego mieszkania, możesz odliczyć czynsz, koszty dodatkowe (np. ogrzewanie, prąd) oraz wydatki na niezbędne elementy wyposażenia (np. stół, łóżko, szafa). Przedmioty do 800 Euro netto można odliczyć od razu, droższe muszą być amortyzowane przez okres użytkowania (np. 13 lat dla mebli).

Hotel:

W przypadku korzystania z hotelu można odliczyć faktycznie udokumentowane koszty noclegu. Jeśli w cenie noclegu zawarte są koszty wyżywienia, kwota podlegająca odliczeniu zostanie pomniejszona o 20% za śniadanie i 40% za obiad/kolację od diety.

Mieszkanie własnościowe:

Jeśli korzystasz z mieszkania własnościowego, możesz odliczyć koszty dodatkowe, odsetki od kredytu i amortyzację do wysokości porównywalnego czynszu za odpowiednie mieszkanie.

Maksymalna kwota 1.000 Euro miesięcznie:

Na koszty zakwaterowania obowiązuje limit 1.000 Euro miesięcznie. Kwota ta obejmuje czynsz wraz z kosztami operacyjnymi, koszty wyposażenia, podatek od drugiego miejsca zamieszkania i remonty. Maksymalna kwota jest średnią roczną – przekroczenia można zrekompensować niższymi kwotami w innych miesiącach.

Orzeczenia i odstępstwa:

• Orzeczenie BFH z 4.4.2019 (VI R 18/17): Federalny Trybunał Finansowy orzekł, że koszty wyposażenia i sprzętu domowego nie należą do kosztów zakwaterowania i mogą być dodatkowo odliczone od maksymalnej kwoty 1.000 Euro. Wydatki te dotyczą tylko użytkowania wyposażenia, a nie samego zakwaterowania.
• Decyzja sądu finansowego w Saarland z 20.5.2020 (2 K 1251/17): Koszty wynajętego miejsca parkingowego lub garażu również nie są zaliczane do kosztów zakwaterowania. Mogą być dodatkowo odliczone, nawet jeśli koszty wynajmu mieszkania przekraczają maksymalną kwotę 1.000 Euro.
• Orzeczenie BFH z 13.12.2023 (VI R 30/21): Federalny Trybunał Finansowy orzekł, że podatek od drugiego miejsca zamieszkania nie może być odliczony dodatkowo od maksymalnej kwoty 1.000 Euro, ponieważ jest to koszt użytkowania zakwaterowania i podlega ograniczeniu w odliczeniu.

Dodatkowe wskazówki:

• Wskazówka 1: Jeśli drugie mieszkanie jest własnością pracownika, można odliczyć rzeczywiste wydatki, takie jak amortyzacja, odsetki od kredytu i koszty operacyjne do maksymalnej kwoty 1.000 Euro. Elementy wyposażenia mogą być odliczone dodatkowo (pismo BMF z 24.10.2014).
• Wskazówka 2: W przypadku umeblowanego mieszkania zazwyczaj obowiązuje wyższy czynsz. Jeśli umowa najmu nie zawiera podziału czynszu na mieszkanie i meble, czynsz można podzielić w drodze oszacowania zgodnie z § 162 AO. Użytkowanie mebli można wtedy odliczyć dodatkowo (orzeczenie BFH z 4.4.2019).
• Wskazówka 3: Jeśli koszty zakupu wyposażenia i umeblowania drugiego mieszkania nie przekraczają 5.000 Euro, koszty te mogą być uznane za konieczne bez dalszej weryfikacji (pismo BMF z 25.11.2020).

Jakie koszty noclegu mogę odliczyć?

Jakie koszty przeprowadzki mogę odliczyć?

W związku z wynajmem mieszkania drugorzędnego można odliczyć od podatku rzeczywiste koszty. Zaczyna się to już od poszukiwania mieszkania: wydatki związane z poszukiwaniem mieszkania, takie jak koszty dojazdu na oględziny, opłaty telefoniczne lub pocztowe, można odliczyć jako koszty uzyskania przychodu.

Urząd skarbowy uznaje również koszty przeprowadzki. Można odliczyć koszty firmy przewozowej, wydatki na wynajem samochodu, wynagrodzenia dla pomocników lub kartony do przeprowadzki. Można również odliczyć prowizję dla pośrednika za wynajem nowego mieszkania, ale nie prowizję za zakup domu w miejscu pracy. Proszę pamiętać, że koszty przeprowadzki w ramach podwójnego gospodarstwa domowego muszą być udokumentowane osobno, ponieważ ryczałt na koszty przeprowadzki nie jest przyznawany, ponieważ nie zmieniają Państwo swojego miejsca zamieszkania. Możliwość odliczenia kosztów przeprowadzki dotyczy również powrotu do głównego miejsca zamieszkania. Jeśli przy wyprowadzce z mieszkania drugorzędnego muszą Państwo przeprowadzić drobne prace remontowe, można je również uwzględnić w zeznaniu podatkowym.

Jakie koszty przeprowadzki mogę odliczyć?

Kiedy uznaje się podwójne gospodarstwo domowe?

Aby podwójne gospodarstwo domowe zostało uznane podatkowo, muszą Państwo mieć własne gospodarstwo domowe w miejscu zamieszkania. Gospodarstwo domowe to Państwa główne miejsce zamieszkania, w którym mają Państwo centrum życiowe i ponoszą koszty, niezależnie od tego, czy są Państwo właścicielem, najemcą, czy mają prawo użytkowania (np. jeśli korzystają Państwo z mieszkania partnera).

Kolejnym warunkiem jest finansowy udział w kosztach głównego gospodarstwa domowego. W przypadku osób zamężnych lub rodzin jest to zazwyczaj bezproblemowe, ponieważ małżonek lub rodzina mieszkają w miejscu zamieszkania i ponoszą koszty. W przypadku osób samotnych finansowy udział jest często ściślej kontrolowany. Pytanie brzmi, kiedy występuje wystarczający finansowy udział.

W 2019 roku Naczelny Sąd Finansowy Dolnej Saksonii stwierdził, że finansowy udział może mieć formę bezpośrednią lub pośrednią. Oznacza to, że mogą Państwo płacić pieniądze bezpośrednio lub uczestniczyć w kosztach, na przykład poprzez zakup artykułów gospodarstwa domowego lub naprawy. Regularne płatności nie są konieczne, a termin płatności nie ma znaczenia. Nawet płatności dokonane pod koniec roku mogą wystarczyć.

Obecnie Federalny Trybunał Finansowy potwierdził wyrok Naczelnego Sądu Finansowego Dolnej Saksonii i odrzucił nadmierne wymagania administracji finansowej (wyrok BFH z 12.1.2023, VI R 39/19).

Przypadek: Powód wynajął mieszkanie w miejscu pracy i mieszka w domu rodziców w niezamkniętym mieszkaniu na piętrze z bratem. Nie ma umowy najmu na to mieszkanie. Powód oświadczył, że w 2015 roku uczestniczył w kosztach gospodarstwa domowego na łączną kwotę 3.160,47 Euro. Przedstawił wyciągi z karty kredytowej, które potwierdzały zakupy spożywcze przez cały rok. Złożył również wyciągi bankowe dotyczące przelewów na rzecz ojca, w tym 1.200 Euro na koszty dodatkowe/telekomunikację i 550 Euro na nowe okna w 2015 roku. Oba wyciągi bankowe pochodziły z grudnia 2015 roku. Urząd skarbowy nie uznał tego za wystarczający dowód finansowego udziału i odmówił odliczenia kosztów podwójnego gospodarstwa domowego. Skarga powoda została uwzględniona; odwołanie urzędu skarbowego zostało oddalone.

Uzasadnienie: Aby podwójne gospodarstwo domowe zostało uznane podatkowo, musi istnieć finansowy udział w kosztach głównego gospodarstwa domowego. Koszty utrzymania obejmują głównie koszty gospodarstwa domowego i utrzymania (np. koszty najmu, koszty operacyjne, koszty artykułów gospodarstwa domowego, remonty i konserwacje), a także koszty prowadzenia gospodarstwa domowego (np. żywność, higiena, telekomunikacja). Koszty odzieży, urlopu, czasu wolnego i opieki zdrowotnej nie są uwzględnione. Prawo nie określa konkretnej granicy finansowej, a udział nie musi być miesięczny. Podatnik musi udowodnić rzeczywiście poniesione koszty.

Wskazówka: Jeśli urząd skarbowy odrzuci podwójne gospodarstwo domowe z powodu braku udziału w kosztach, powinni Państwo złożyć odwołanie i powołać się na decyzję BFH. Zaleca się dokonywanie miesięcznych wpłat na czynsz i koszty gospodarstwa domowego, aby uniknąć sporów. Należy pamiętać o dziesięcioprocentowej granicy administracji finansowej, która mówi, że należy pokryć więcej niż dziesięć procent miesięcznych kosztów.

Dalsze wskazówki:

• BFH i sąd niższej instancji rozpatrywały również kwestie takie jak samodzielność gospodarstwa domowego braci oraz sytuacja młodszych dzieci, które korzystają z pokoju w domu rodziców.
• Wyrok BFH nie dotyczy przypadków, w których młodsze dzieci wracają do domu na weekend i korzystają tylko z pokoju młodzieżowego (FG Münster, wyrok z 7.10.2020, 13 K 1756/18 E).

Kiedy uznaje się podwójne gospodarstwo domowe?

Jak daleko może znajdować się mieszkanie drugorzędne od miejsca pracy?

Podwójne gospodarstwo domowe występuje, gdy jesteś zatrudniony poza swoim głównym miejscem zamieszkania i utrzymujesz drugie mieszkanie w miejscu pracy poza domem. Dopuszczalne jest, aby drugie mieszkanie znajdowało się również poza bezpośrednim miejscem pracy, o ile znajduje się jeszcze w strefie dojazdu do pierwszego miejsca pracy. Oznacza to, że musi być możliwe codzienne dojeżdżanie do pracy.

Odległość drugiego mieszkania od miejsca pracy

Kwestia, jak daleko może znajdować się drugie mieszkanie, została wyjaśniona w różnych orzeczeniach. Decydujące jest, czy codzienne dojazdy są jeszcze możliwe:

• Orzeczenie BFH (2012): Odległość 141 km od miejsca pracy została uznana za dopuszczalną, ponieważ pracownik mógł pokonać trasę w godzinę pociągiem ICE. Taki czas podróży mieści się w zwykłych ramach według Federalnego Trybunału Finansowego (BFH) (orzeczenie BFH z 19.4.2012, VI R 59/11).
• Orzeczenie BFH (2014): Odległość 83 km, którą można było pokonać w mniej niż godzinę, również została uznana. Trasa ta była uznawana za zwykłą trasę dojazdową i tym samym za możliwą do zaakceptowania (orzeczenie BFH z 26.6.2014, VI R 59/13).

Regulacja od 2014

Od 2014 roku obowiązuje: Drugie mieszkanie znajduje się jeszcze w strefie dojazdu do miejsca pracy, jeśli odległość do miejsca pracy wynosi mniej niż połowa odległości między głównym miejscem zamieszkania a miejscem pracy. Regulacja ta została ustalona przez Federalne Ministerstwo Finansów (pismo BMF z 25.11.2020).

Przykład: Jeśli odległość z głównego miejsca zamieszkania do pierwszego miejsca pracy wynosi 100 km, drugie mieszkanie może znajdować się maksymalnie 50 km od miejsca pracy.

Akceptowalny czas dojazdu

Również czas dojazdu odgrywa rolę. Czas dojazdu do jednej godziny na trasę jest zazwyczaj uznawany za akceptowalny. Jeśli drugie mieszkanie znajduje się dalej, podwójne gospodarstwo domowe może zostać uznane, jeśli czas dojazdu jest znacznie skrócony.

Praktyka i przypadki szczególne

W praktyce wielu pracowników szuka kompromisu: chcą przeprowadzić się bliżej miejsca pracy, ale nie tak daleko od domu, aby powroty do domu były czasochłonne. Często wybierane jest rozwiązanie pośrednie, w którym drugie mieszkanie znajduje się pomiędzy domem a miejscem pracy.

Przykład A: Pan Steuerle mieszka w B i pracuje w C. Odległość z głównego miejsca zamieszkania w B do pierwszego miejsca pracy w C wynosi 100 km. Jego drugie mieszkanie w Z znajduje się 30 km od pierwszego miejsca pracy. Ponieważ drugie mieszkanie znajduje się w odległości mniejszej niż połowa odległości między głównym miejscem zamieszkania a miejscem pracy (50 km), podwójne gospodarstwo domowe zostaje uznane.

Przykład B: Odległość z głównego miejsca zamieszkania w B do pierwszego miejsca pracy wynosi 56 km. Drugie mieszkanie w Z jest oddalone o 30 km, ale czas dojazdu do pracy z drugiego mieszkania wynosi tylko 25 minut. Ponieważ czas dojazdu jest znacznie skrócony, podwójne gospodarstwo domowe może zostać uznane pomimo odległości większej niż połowa trasy.

Aktualne orzecznictwo

Sąd Finansowy w Münster orzekł w 2024 roku, że podwójne gospodarstwo domowe nie zostanie uznane, jeśli główne miejsce zamieszkania i pierwsze miejsce pracy są oddalone o zaledwie 30 km, a czas dojazdu do pracy wynosi mniej niż godzinę. W takim przypadku trasa dojazdowa jest uznawana za możliwą do zaakceptowania (orzeczenie Sądu Finansowego w Münster z 6.2.2024, 1 K 1448/22 E).

Wniosek: Odległość drugiego mieszkania od miejsca pracy powinna wynosić zazwyczaj mniej niż połowa trasy między głównym miejscem zamieszkania a miejscem pracy lub czas dojazdu musi być znacznie skrócony. Codzienny czas dojazdu do jednej godziny jest uznawany za możliwy do zaakceptowania. Zaleca się dokładne sprawdzenie przepisów lub zasięgnięcie porady podatkowej, aby móc skorzystać z możliwych odliczeń.

Jak daleko może znajdować się mieszkanie drugorzędne od miejsca pracy?

Co można odliczyć w przypadku przeprowadzki z powodu zmiany miejsca pracy?

Nierzadko zdarza się, że pracownicy przeprowadzają się z miejsca pracy, czyli zmieniają miejsce zamieszkania. Jeden zbudował lub kupił dom na wsi, inny przeprowadza się do ładniejszej okolicy z dużymi możliwościami rekreacyjnymi. Jeszcze inni wyprowadzają się z mieszkania małżeńskiego i wprowadzają się do nowej partnerki. Osoby samotne przeprowadzają się do swojej partnerki w innym miejscu. Również w tym przypadku można ubiegać się o koszty uzyskania przychodu z tytułu dodatkowych kosztów wyżywienia.

Jeśli następnie pracownik zachowa dotychczasowe mieszkanie jako mieszkanie drugorzędne w miejscu pracy lub wynajmie mniejsze mieszkanie, wcześniej nie można było odliczyć podatkowo kosztów z tytułu podwójnego gospodarstwa domowego. Ponieważ przeprowadzka była spowodowana prywatnymi względami, podwójne gospodarstwo domowe było sprawą prywatną.

• W 2009 roku Federalny Trybunał Finansowy zmienił swoje dotychczasowe orzecznictwo na korzyść pracowników: Podwójne gospodarstwo domowe jest teraz również uznawane za spowodowane względami zawodowymi, jeśli główne mieszkanie zostało przeniesione z powodów prywatnych i mieszkanie w miejscu pracy jest używane jako mieszkanie drugorzędne. Nie ma znaczenia, czy dotychczasowe mieszkanie jest zachowane jako mieszkanie drugorzędne, czy wynajmowane jest nowe mieszkanie (wyroki BFH z 5.3.2009, BStBl. 2009 II s. 1012 i 1016).

• Administracja finansowa akceptuje nową, bardziej hojną interpretację BFH – ale z jednym zastrzeżeniem: Po przeniesieniu głównego mieszkania i wynajęciu mieszkania drugorzędnego, przez pierwsze trzy miesiące nie są uznawane ryczałty na wyżywienie, jeśli wcześniej mieszkałeś co najmniej trzy miesiące w miejscu zatrudnienia lub w jego pobliżu (pismo BMF z 10.12.2009, BStBl. 2009 I s. 1599).

Obecnie Federalny Trybunał Finansowy orzekł przeciwko fiskusowi i na korzyść pracowników, że również w przypadkach przeniesienia można odliczyć ryczałty na wyżywienie za pierwsze trzy miesiące. Ponieważ podwójne gospodarstwo domowe powstaje z chwilą przekształcenia dotychczasowego mieszkania w mieszkanie drugorzędne. Dlatego trzymiesięczny okres rozpoczyna się w momencie, gdy dotychczasowe mieszkanie zostaje przekształcone w mieszkanie drugorzędne (wyrok BFH z 8.10.2014, VI R 7/13).

Przypadek: Pracownik mieszkał i pracował w Düsseldorfie. Po poznaniu swojej obecnej żony przeprowadził się do małego miasta nad Dolnym Renem i tam przeniósł swój główny adres. Mieszkanie w Düsseldorfie zachował jako mieszkanie drugorzędne. W zeznaniu podatkowym za pierwsze trzy miesiące po przeprowadzce ubiegał się o ryczałty na wyżywienie. Urząd skarbowy odmówił ich uznania, ale sąd finansowy i BFH je przyznały.

Co można odliczyć w przypadku przeprowadzki z powodu zmiany miejsca pracy?

Kiedy osoby samotne mogą ubiegać się o podwójne gospodarstwo domowe?

Również osoby stanu wolnego mogą ubiegać się o odliczenie kosztów podwójnego gospodarstwa domowego jako kosztów uzyskania przychodu. Warunkiem jest m.in. posiadanie własnego gospodarstwa domowego.

Własne gospodarstwo domowe to umeblowane mieszkanie,

• które stanowi centrum Twoich interesów życiowych,
• które użytkujesz z własnego lub pochodnego prawa,
• w którym "prowadzisz" lub współprowadzisz gospodarstwo domowe, tzn. określasz lub współokreślasz prowadzenie gospodarstwa domowego,
• i finansowo uczestniczysz w kosztach gospodarstwa domowego (nowość od 2014 r.).

Szczególnie istotne jest, czy korzystasz z mieszkania nieodpłatnie czy odpłatnie oraz czy finansowo uczestniczysz w prowadzeniu gospodarstwa domowego. Własne gospodarstwo domowe przy podwójnym gospodarstwie domowym jest uznawane tylko wtedy, gdy osoba stanu wolnego finansowo uczestniczy w kosztach gospodarstwa domowego (§ 9 ust. 1 nr 5 EStG 2014).

Nie wystarczy, jeśli pracownik np. zamieszkuje tylko jeden lub więcej pokoi w gospodarstwie domowym rodziców lub jeśli pracownikowi nieodpłatnie udostępniono mieszkanie w domu rodziców. Wymagane jest, aby finansowy udział w kosztach prowadzenia gospodarstwa domowego nie był jedynie symboliczny (pismo BMF z 24.10.2014, BStBl. 2014 I s. 1412, pkt 100).

• Jeśli płatności gotówkowe wynoszą więcej niż 10% miesięcznych, regularnych kosztów prowadzenia gospodarstwa domowego (np. czynsz, koszty dodatkowe, koszty żywności i innych artykułów codziennego użytku), można uznać, że finansowy udział przekracza próg symboliczny.
• Jeśli płatności gotówkowe wynoszą mniej niż 10% bieżących kosztów gospodarstwa domowego, pracownik może wykazać wystarczający finansowy udział w inny sposób, np. finansowanie wspólnych wakacji, kosztów samochodu lub większych zakupów.
• Jak osoba stanu wolnego powinna wykazać swój finansowy udział w prowadzeniu gospodarstwa domowego w zeznaniu podatkowym? Ponieważ w formularzu podatkowym nie ma odpowiedniego pola, powinna po prostu poczekać na ewentualne zapytanie urzędu skarbowego.

Kiedy osoby samotne mogą ubiegać się o podwójne gospodarstwo domowe?

Co można odliczyć, jeśli mieszkam z partnerką w mieszkaniu służbowym?

Zdarza się, że małżonkowie pracują w tym samym miejscu pracy poza domem i mieszkają tam razem w drugim mieszkaniu przez tydzień. Zachowują mieszkanie w miejscu zamieszkania i regularnie do niego wracają. Urzędy skarbowe często zakładają, że centrum życia znajduje się w miejscu pracy i odmawiają uznania podwójnego gospodarstwa domowego.

Decydujące jest jednak, czy główne mieszkanie nadal można uznać za centrum życia, czy też w wyniku wspólnego zamieszkania drugie mieszkanie stało się centrum życia. Wspólne zamieszkanie w drugim mieszkaniu nie szkodzi uznaniu podwójnego gospodarstwa domowego, o ile drugie mieszkanie nie stało się nowym centrum życia.

Obecnie Federalny Trybunał Finansowy orzekł, że w przypadku obojga pracujących małżonków, którzy mieszkają z dziećmi w miejscu pracy w mieszkaniu rodzinnym, centrum interesów życiowych należy ustalić w ramach ogólnej oceny okoliczności danego przypadku na podstawie określonych kryteriów. Chociaż istnieje domniemanie, że centrum interesów życiowych zazwyczaj przenosi się do miejsca pracy, podatnik może to domniemanie obalić (wyrok BFH z 1.10.2019, VIII R 29/16).

W przypadku małżonków bezdzietnych, którzy wspólnie utrzymują mieszkanie rodzinne w miejscu pracy, "z reguły" przyjmuje się, że centrum życia znajduje się w miejscu pracy (domniemanie reguły). Dotyczy to tym bardziej sytuacji, gdy małżonkowie mieszkają z dziećmi w miejscu pracy w mieszkaniu rodzinnym, nawet jeśli dawne mieszkanie rodzinne jest zachowane i czasowo nadal użytkowane. Jednak także w tym przypadku należy uwzględnić "ogólną ocenę wszystkich okoliczności danego przypadku".

Przy "ogólnej ocenie wszystkich okoliczności danego przypadku" należy wziąć pod uwagę, jak często i jak długo podatnik przebywa w jednym i drugim mieszkaniu, jak są wyposażone oba mieszkania i jak duże są. Ważne są również czas pobytu w miejscu pracy, odległość między obiema mieszkaniami oraz liczba powrotów do domu. Znaczące jest również, z którym miejscem zamieszkania wiążą się bliższe relacje osobiste, np. rodzaj i intensywność kontaktów towarzyskich, przynależność do stowarzyszeń i inne aktywności.

Co można odliczyć, jeśli mieszkam z partnerką w mieszkaniu służbowym?

Czy ryczałt na pokrycie kosztów przeprowadzki można również odliczyć w przypadku podwójnego gospodarstwa domowego?

W ramach podwójnego gospodarstwa domowego różne koszty mogą być odliczone jako koszty uzyskania przychodu. Do odliczanych kosztów podwójnego gospodarstwa domowego należą m.in. koszty przeprowadzki do mieszkania służbowego oraz likwidacji mieszkania służbowego po zakończeniu pracy w delegacji.

Jako koszty przeprowadzki można uwzględnić: koszty transportu (firma przeprowadzkowa, wynajem samochodu, wynagrodzenie pomocników, kartony do przeprowadzki), koszty podróży w dniu przeprowadzki oraz koszty oględzin mieszkań, opłata dla pośrednika. Pytanie brzmi, czy można również odliczyć "ryczałt na inne koszty przeprowadzki".

Obecnie Sąd Finansowy w Turyngii orzekł, że w ramach podwójnego gospodarstwa domowego koszty przeprowadzki do mieszkania służbowego mogą być odliczone tylko po przedstawieniu dowodu, a ryczałt na koszty przeprowadzki nie jest uwzględniany. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi podatku od wynagrodzeń ryczałt na koszty przeprowadzki jest wyraźnie wykluczony w przypadku podwójnego gospodarstwa domowego (R 9.11 ust. 9 zdanie 2 LStR). W przypadku "małej" przeprowadzki do miejsca pracy nie następuje zmiana miejsca zamieszkania (FG Turyngia z 29.6.2015, 2 K 698/14).

Inaczej wygląda sytuacja, gdy kończysz podwójne gospodarstwo domowe, przenosząc "dużą" przeprowadzką gospodarstwo domowe i miejsce zamieszkania do miejsca pracy w delegacji. Wtedy koszty przeprowadzki nie są odliczane jako koszty podwójnego gospodarstwa domowego, lecz jako ogólne koszty uzyskania przychodu (zgodnie z § 9 ust. 1 zdanie 1 EStG). W takim przypadku możesz również skorzystać z ryczałtu na koszty przeprowadzki.

Czy ryczałt na pokrycie kosztów przeprowadzki można również odliczyć w przypadku podwójnego gospodarstwa domowego?

Czy koszty wyposażenia mieszkania można odliczyć dodatkowo?

W ramach podwójnego gospodarstwa domowego z powodów zawodowych koszty zakwaterowania, czyli koszty drugiego mieszkania, można odliczyć jako koszty uzyskania przychodu lub mogą one zostać zwrócone przez pracodawcę bez podatku. Zawsze uznawane są tylko udokumentowane koszty, nie ma ryczałtów. Ale co z nowo zakupionym wyposażeniem mieszkania?

Obecnie Federalny Trybunał Finansowy orzekł przeciwko fiskusowi, że koszty niezbędnego wyposażenia drugiego mieszkania w ramach podwójnego gospodarstwa domowego z powodów zawodowych nie należą do kosztów zakwaterowania, których odliczenie jest ograniczone do 1.000 Euro miesięcznie. Wydatki na meble i sprzęt domowy - o ile są niezbędne - można w pełni odliczyć jako inne niezbędne dodatkowe wydatki z tytułu podwójnego gospodarstwa domowego zgodnie z § 9 ust. 1 zdanie 3 nr 5 EStG (wyrok BFH z 4.4.2019, VI R 18/17).

• Zdaniem BFH wydatki na meble i sprzęt domowy nie są objęte limitem, ponieważ są ponoszone tylko na ich użytkowanie, a nie na użytkowanie zakwaterowania. Użytkowanie mebli nie jest tożsame z użytkowaniem samego zakwaterowania. Celem ustawodawcy było ograniczenie tylko kosztów zakwaterowania do 1.000 Euro miesięcznie, a nie innych niezbędnych wydatków.
• Maksymalna kwota odliczenia w wysokości 1.000 Euro miesięcznie obejmuje zgodnie z uzasadnieniem ustawy "wszystkie koszty związane z zakwaterowaniem lub mieszkaniem, np. czynsz wraz z kosztami eksploatacyjnymi, opłaty za wynajem lub dzierżawę miejsc parkingowych, także w garażach podziemnych, wydatki na użytkowanie specjalne (np. ogród), które ponosi pracownik". Ustalona kwota 1.000 Euro jest oparta "na średnim mieszkaniu o powierzchni ok. 60 m², które było dotychczas zawsze brane pod uwagę przez orzecznictwo, w zależności od lokalizacji i wyposażenia".

Obecnie administracja finansowa ogłosiła korzystne uproszczenie: jeśli koszty nabycia wyposażenia i sprzętu drugiego mieszkania - bez środków pracy - nie przekraczają łącznie 5.000 Euro z VAT, można z powodów uproszczenia założyć, że koszty te są uznawane za "niezbędne" lub nieprzesadzone i bez dalszej weryfikacji jako koszty uzyskania przychodu (pismo BMF z 25.11.2020, BStBl 2020 I s. 1228, pkt 108).

Czy koszty wyposażenia mieszkania można odliczyć dodatkowo?